1. Đôi nét và nguồn gốc về hoa sen
Hoa Sen còn có tên gọi khác là Liên Hoa, tên danh pháp khoa học là Nelumbo Nucifera và tên Tiếng Anh là Lotus. Cây sen là loài cây thực vật hạt trần, được phát hiện lần đầu tiên tại Ấn Độ vào khoảng năm 1979. Một thời gian sau đó, hoa sen được tìm thấy ở nhiều nơi khác trên thế giới.
Hoa Sen đóng một vai trò vô cùng đặc biệt trong đời sống vật chất cũng như tinh thần của người Việt Nam và là Quốc Hoa của Việt Nam. Nhìn thấy hoa sen là nhìn thấy hình ảnh của con người Việt Nam, là nhìn thấy tính cách chân thật, chất phác của người Việt ngàn đời nay.
Đặc điểm hoa sen
Vốn là một loài thực vật thủy sinh, cây sen mọc lên từ củ, rễ có hình trụ, từ một củ có thể mọc ra nhiều nhánh rễ thon dài và có gai tù bao quanh. Cuống sen có rất nhiều gai, mọc vươn dài lên hẳn trên mặt nước. Lá sen có hình tròn, màu xanh mướt và đường kính khá rộng, khoảng 60 - 70cm và có gân. Lá sen tỏa rộng trên mặt nước nhìn rất đẹp mắt.
Hoa sen khi nở sẽ tạo thành một tòa sen rất nhiều cánh đan vào nhau. Hoa sen có nhiều màu sắc khác nhau nhưng đều là hoa lưỡng tính. Hoa sen có lá đài 3-5 chiếc, màu xanh lá cây, bao quanh những cánh hoa màu hồng hoặc trắng. Cánh hoa ngoài cùng cũng có màu xanh như lá đài. Hoa sen có nhiều nhị, mỗi nhị có hai túi phấn, nứt ra theo một đường dọc.
Gạo sen chính là phần trung đới dài ra, thường dùng để làm chè. Hoa sen còn có nhiều lá noãn xếp lên nhau trong một đế hoa hình nón ngược, gọi là gương sen hay liên phòng. Mỗi lá noãn có thể có từ 1 đến 3 tiểu noãn. Quả sen chứa hạt gọi là liên nhục, không có nội nhũ. Hai lá mầm của sen rất dày. Chồi mầm còn được gọi là liên tâm, gồm 4 lá non gập vào trong.
2. Ý nghĩa của hoa sen
Ý nghĩa của hoa sen trong Phật giáo
Trong đời sống tinh thần của người Việt Nam, hoa sen gắn liền với Phật Giáo, là biểu tượng của sự thuần khiết, của sự giác ngộ, không chút vấy bẩn bởi tham - sân - si của thế gian.
Quá trình lớn lên và phát triển của sen được coi là mô phỏng chân thực về sự luân hồi: Hoa sen tượng trưng cho quá khứ, đài sen tượng trưng cho hiện tại và hạt sen tượng trưng cho tương lai. Vì là loài hoa lưỡng tính nên hoa sen có thể tiếp nối sự sống của mình liên tục, giống như con người luôn luôn tái sinh luân hồi.
Hình ảnh Đức Phật ngồi trên tòa sen trong tư thế “liên hoa tọa” đã khiến cho bông hoa sen luôn gắn liền với các vị Thần, Thánh, Phật và Bồ Tát. Trong tâm linh, hoa sen cũng chính là hình dáng của 7 luân xa chính trong cơ thể người. Điều đó đã phần nào cho thấy hoa sen mang một vị thế rất quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt.
Ý nghĩa của hoa sen trong đời sống văn hóa của người Việt Nam
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng, lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
Hoa sen sống trong đầm lầy, vươn lên từ vũng bùn, nở ra thành bông hoa tinh khiết. Bởi vậy, trong đời sống văn hóa của người Việt Nam, bùn lầy thể hiện cho sự tham-sân-si trong đời sống, khiến tâm hồn con người bị vẩn đục, còn hoa sen giống như phẩm chất cao quý của người Việt, vượt lên trên tất cả để nở rộ thanh tao.
Ngoài ra, hoa sen cũng gắn liền với hình ảnh của người con gái Việt Nam. Bông hoa sen tượng trưng cho nét đẹp tinh khôi, sự duyên dáng kiêu kỳ và nét dịu dàng, chịu thương, chịu khó vốn có của người phụ nữ Việt.
Ý nghĩa hoa sen theo màu sắc
- Hoa Sen Trắng
Trong các loại hoa sen, hoa sen trắng là loài hoa có liên quan mật thiết nhất đến Phật giáo. Màu trắng của hoa đại diện cho sự bình dị, thuần khiết, sự thoát tục của các bậc Thánh Thần. Bên cạnh đó, hoa sen trắng cũng mang ý nghĩa về sự bình yên, an lạc - điều mà Phật và Bồ Tát luôn muốn con người có thể đạt đến.
- Hoa Sen Hồng
Hoa sen hồng chính là Quốc hoa của Việt Nam và Ấn Độ. Nó mang trong mình ý nghĩa về sự từ bi và lòng trắc ẩn. Ngoài ra, hoa sen hồng còn mang theo tính cách, phẩm chất và hình ảnh đẹp đẽ nhất về con người Việt Nam - luôn luôn vượt lên mọi nghịch cảnh để tỏa sáng với năm Châu.
- Hoa Sen Xanh
Màu xanh là màu của niềm tin, sức mạnh và ý chí quật cường, và đó cũng chính là ý nghĩa của hoa sen xanh. Ngoài ra, nó còn là biểu tượng của sự tự do, bình đẳng, bác ái trong đời sống con người và sự giác ngộ, tái sinh trong đời sống tâm linh.
- Hoa Sen Vàng
Hoa sen vàng là biểu tượng của trí tuệ, của sự sáng tạo và sự tự tin. Màu vàng là màu của những ý tưởng mới mẻ, chờ đợi ngày được thể hiện và nở rộ, giống như những cánh hoa sen vàng, nâng đỡ nhau, nuôi dưỡng nhau, chờ đến ngày tỏa hào quang rực rỡ.
- Hoa Sen Tím
Màu tím vốn là màu sắc của sự thủy chung. Vì vậy, khi mang nó vào hoa sen thì hoa sen tím cũng mang ý nghĩa về sự thủy chung như vậy. Hoa sen tím nhắc nhở con người cần đề cao sự son sắt, bền chặt không chỉ trong tình yêu mà còn trong hôn nhân. Sự chung thủy chính là thước đo của một đời sống vợ chồng, lứa đôi hạnh phúc.
Ý nghĩa phong thủy của hoa sen
Trong phong thủy, hoa sen tượng trưng cho sự kiên cường, sự tỉnh thức trước mọi cám dỗ của đời sống trần thế và sự kiên trì bền bỉ vượt qua khó khăn để có được sự rực rỡ nơi cuối con đường.
Với ý nghĩa như vậy, hoa sen được sử dụng trong phong thủy để mang lại ý chí kiên cường cho gia chủ, thúc đẩy sự bền bỉ, vượt qua nghịch cảnh và đem lại may mắn cho người nuôi trồng.
Ngoài ra, hoa sen còn được sử dụng rất nhiều trong các tác phẩm nghệ thuật của người Việt như điêu khắc, trong các sản phẩm trang trí như tranh, gốm, sứ,... Hoa sen mang ý nghĩa về sự may mắn và mong muốn vươn lên trong mọi hoàn cảnh nên các sản phẩm có dấu ấn của hoa sen được cho là sẽ giúp gia chủ sớm vượt khó và phát tài, phát lộc.
Facebook
